Energetyka jądrowa i radioanalityka
DOI:
https://doi.org/10.7494/er.2025.13-14.195Słowa kluczowe:
energetyka jądrowa, metody numeryczne, jądrowy cykl paliwowy, radionuklidy, dozymetria, HTR, SMRAbstrakt
Artykuł przedstawia wieloaspektowe podejście do wykorzystania radionuklidów w kontekście ochrony środowiska i energetyki jądrowej oraz zasady przygotowania i prawidłowego użytkowania przyrządów dozymetrycznych stosowanych w ochronie radiologicznej. Omówiono zarówno znaczenie naturalnych i sztucznych izotopów promieniotwórczych w monitoringu środowiskowym,jak i innowacyjne metody odzysku uranu z odpadów. Zwrócono uwagę na kluczową rolę technik radiochemicznych i metod numerycznych w analizie systemów jądrowych, m.in. w projektowaniu układów z paliwem torowym, analizie dawek promieniowania i ocenie materiałów konstrukcyjnych dla fuzji jądrowej. Zaprezentowano analizy numeryczne rdzenia badawczego reaktora HTR i oceniono parametry neutronowe, efektywność paliwa oraz przebieg potencjalnej awarii PLOFA. W części dotyczącej małych reaktorów modułowych(SMR) opisano aktualne strategie inwestycyjne, identyfikując wyzwania technologiczne, finansowe i lokalizacyjne.
Bibliografia
Crossland I. (red.) (2012), Nuclear Fuel Cycle Science and Engineering, Woodhead, Cambridge.
IAEA (2023), Nuclear Energy in Climate Resilient Power Systems, International Atomic Energy Agency, Wiedeń.
Jędrzejek F., Szarłowicz K. (2024), Evaluation and Reduction of Background Interference Caused by Airborne Particles in Gamma Spectrometry Measurements, „Measurement” 232: 114730.
Jędrzejek F., Szarłowicz K., Stobiński M. (2024), The Method of Radiation Risk Assessment Based on Physico-Geographical Regionalisation: a Case Study of Carpathians, Poland, „Environmental Science and Pollution Research” 31 (57): 65533–65547.
Jędrzejek F., Mendera W., Szarłowicz K., Heiss N., Scherer U.W. (2025), From Coal Ash to Nuclear Fuel: A New Method of Uranium Extraction with Membranes, manuskript w recenzji, „Journal of Environmental Management”.
Nuclear Energy Agency (2015), Uranium 2014: Resources, Production and Demand, International Atomic Energy Agency, OECD, Wiedeń.
Nuclear Energy Agency (2020), Uranium 2020: Resources, Production and Demand, International Atomic Energy Agency, OECD, Paryż.
Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 11 maja 2023 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy – Prawo atomowe, https://api.sejm.gov.pl/eli/acts/ DU/2023/1173/text.pdf [dostęp: 3.07.2025].
Oettingen M., Stanisz P. (2018), Monte Carlo Modelling of Th-Pb Fuel Assembly with Californium Neutron Source, „NUKLEONIKA” 63 (3): 87–91.
Oettingen M. (2020), Numerical Design of Thorium and Uranium Fuel Samples Irradiation in Lead Environment, „EPJ – Nuclear Sciences & Technologies” 6 (12): 51.
Packer L.W., Batistoni P., Bearcroft C., Bradnam S.C., Eardley E., Fabbri M., Fonnesu N., Gilbert M.R., Ghani Z., Gorzkiewicz K. et al. (2024), ITER Materials Irradiation within the D–T Neutron Environment at JET: Post-Irradiation Radioactivity Analysis Following the DTE2 Experimental Campaign, „Nuclear Fusion” 64 (10): 106059.
Pieńkowski L. (2024), Szanse i wyzwania lekkowodnych SMR w Polsce. Czyli jak przygotować się na oczekiwane przełomy i nie dać się wciągnąć w cudze porażki, „Wydawnictwo Nowa Energia” 5–6/2024: 48.
Pieńkowski L. (2025), Competitiveness Strategies and Technical Innovations in Light-Water Small Modular Reactor Projects, „Energies” 18 (5): 1268.
Rayxpert, https://www.rayxpert.com/, [dostęp: 19.05.2025].
Rossini S., Bertani C., de Salve M., Panella B., Pistelli S. (2018), Radiological Characterization of the Reactor Pressure Vessel of Trino NPP for Dismantling Purposes, „Progress in Nuclear Energy” 107: 17–30.
Saunders J.A., Pivetz B.E., Voorhies N., Wilkin R.T. (2016), Potential Aquifer Vulnerability in Regions Down-Gradient from Uranium in Situ Recovery (ISR) Sites, „Journal of Environmental Management” 183 (1): 67–83.
Slobodníková Štillová V., Hamerlík L., Wojewódka-Przybył M., Sochuliaková L., Szarłowicz K., Buczkó K., Chamutiová T., Sedlačková Přidalová M., Bitušík P. (2023), Tracking Fish Introduction in a Mountain Lake Over the Last 200 Years Using Chironomids, Diatoms, and Cladoceran Remains, „Water” 15 (7): 1372.
Uzarowicz Ł., Stobiński M., Jędrzejek F., Szarłowicz K., Murach D. (2024), Radioactivity of Technosols on Thermal Power Station Ash Disposal Sites: Assessment of Potential Radiological Human-Health Risk, „Land Degradation & Development” 35 (13): 4093–4104.
Valentine A., Fonnesu N., Bieńkowska B., Łaszyńska E., Flammini D., Villari R., Mariano G., Eade T., Berry T., Packer L. (2021), Neutronics Assessment of EU DEMO Alternative Divertor Configurations, „Fusion Engineering and Design” 169: 112663.
Pobrania
Opublikowane
Wersje
- 2025-09-29 - (3)
- 2025-09-29 - (2)
- 2025-09-28 - (1)
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Czasopismo „Energetyka Rozproszona” stosuje licencję „Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0”, która pozwala na kopiowanie, zmienianie, rozprowadzanie, przedstawianie i wykonywanie utworu jedynie pod warunkiem oznaczenia autorstwa. Z pełną treścią licencji można zapoznać się na stronie: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
