A history of interdisciplinary research on Lake Wigry
DOI:
https://doi.org/10.7494/geol.2021.47.2.109Keywords:
Lake Wigry, Professor Jacek Rutkowski, aquatic environment, NE PolandAbstract
Lake Wigry is one of the best explored lakes in Poland, a feat which has been achieved thanks to the pas-sion and efforts of numerous scientists. This tremendous endeavour was supervised and coordinated by Professor Jacek Rutkowski and January 2021 marked the fifth anniversary of the professor’s death. To mark this occasion, a history of research on the lake was compiled on the basis of oral accounts and an overview of the works that have been created thanks to his ideas, supervision, and boundless empathy. It is crucial to continue the research, since it will allow for the even better protection of the environment, as well as the natural and landscape attributes of the Wigry region.
Downloads
References
Aleksander-Kwaterczak U., 2009. Record of natural environment of Wigry Lake changes on the basis of long sediment cores analisis. [in:] Marszelewski W. (ed.), Anthropogenic and natural transformations of lakes, 3, Polish Limnological Society, Toruń, 11–15.
Aleksander-Kwaterczak U. & Kostka A., 2011. Lead in the environment of Lake Wigry (NE Poland). Limnological Review, 11(2), 59–68. https://doi.org/10.2478/v10194-011- 0 027-z.
Aleksander-Kwaterczak U. & Prosowicz D., 2007. Distribution of Cd, and Pb in the lake sediments cores from the Hańczańska Bay (Wigry Lake, NE Poland). Limnological Review, 7(4), 215–219.
Aleksander-Kwaterczak U. & Zdechlik R., 2016. Hydrogeochemical characteristics of interstitial water and overlying water in the lacustrine environment. Environmental Earth Sciences, 75, 1352. https://doi.org/10.1007/s12665-016-6146-8.
Aleksander-Kwaterczak U., Prosowicz D., Rutkowski J. & Szczepańska J., 2009. Changes of selected micro-pollution concentrations in the long carbonate sediment cores of the southern part of Wigry Lake (NE Poland). Polish Journal of Environmental Studies, 18(2B), 51–55.
Aleksander-Kwaterczak U., Kostka A. & Leśniak A., 2021. Multiparameter assessment of select metal distribution in lacustrine sediments. Journal of Soils and Sediments, 21, 512–529. https://doi.org/10.1007/s11368-020-02732-x.
Alexandrowicz W.P., 2000. The malacofauna of the upper Holocene Lacustrine sediments of Wigry Lake (N Po-land). Folia Malacologica, 8(2), 141–149. https://doi.org/10.12657/folmal.008.008.
Alexandrowicz W.P. & Żurek S., 2018. Holoceńska ewolucja torfowiska w Zatoce Słupiańskiej (jezioro Wigry, NE Polska) w świetle analizy malakologicznej [Holocene evolution of the peat-bog in Słupiańska Bay (Wigry Lake, NE Poland) in the light of malacological analysis]. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego, 473, 1–12. https://doi.org/10.5604/01.3001.0012.7706.
Bajkiewicz-Grabowska E., 2009. Water circulation in a lake at extreme water levels: Lake Wigry case study. Limnological Review, 9(2–3), 63–72.
Bajkiewicz-Grabowska E. & Dąbrowski M., 2009. Obieg wody w jeziorze Wigry. [in:] Rutkowski J. & Krzysztofiak L. (red.), Jezioro Wigry. Historia jeziora w świetle badań geologicznych i paleoekologicznych, Stowarzyszenie “Człowiek i Przyroda”, Suwałki, 54–67.
Ber A., 2009a, Budowa geologiczna, geomorfologia i geneza obrzeżenia jeziora Wigry w nawiązaniu do struktur głębokiego podłoża. [in:] Rutkowski J. & Krzysztofiak L. (red.), Jezioro Wigry. Historia jeziora w świetle badań geologicznych i paleoekologicznych, Stowarzyszenie “Człowiek i Przyroda”, Suwałki, 13–30.
Ber A., 2009b. Geneza jeziora Wigry w nawiązaniu do struktur głębokiego podłoża [The origin of Lake Wigry in connection to the deep basement structures]. Prace i Studia Geograficzne, 41, 37–51.
Choiński A. & Skowron R., 1998. Najgłębsze jeziora Niżu Polskiego w świetle najnowszych pomiarów głębokościowych. Czasopismo Geograficzne, 69(3–4), 339–343.
Eliasz-Kowalska M. & Wojtal A.Z., 2020. Limnological characteristics and diatom dominants in lakes of Northeastern Poland. Diversity, 12, 10, 374. https://doi.org/10.3390/d12100374.
Górniak A. (ed.), 2006. Jeziora Wigierskiego Parku Narodowego. Aktualna jakość i trofia wód. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.
Górniak A., 2009. Uwarunkowania klimatyczne funkcjonowania jeziora Wigry. [in:] Rutkowski J. & Krzysztofiak L. (red.), Jezioro Wigry. Historia jeziora w świetle badań geologicznych i paleoekologicznych, Stowarzyszenie “Człowiek i Przyroda”, Suwałki, 31–41.
Kajak Z., Kacprzak K. & Polkowski R., 1965. Chwytak rurowy do pobierania prób dna. Ekologia Polska, B 11, 159–165.
Kostka A. & Leśniak A., 2020. Spatial and geochemical aspects of heavy metal distribution in lacustrine sediments, using the example of Lake Wigry (Poland). Chemosphere, 240, 124879. https://doi.org/10.1016/j.che-mosphere.2019.124879.
Kostka A., Prosowicz D. & Helios-Rybicka E., 2008. Use of GIS for spatial analysis of heavy metals distribution in the bottom sediments of Wigry Lake (NE Poland). Polish Journal of Environmental Studies, 17(3A), 307–312.
Kotarba M., 2003. Geneza gazu i substancji organicznej w jeziorach wigierskich w świetle wstępnych badań izotopowych. Prace Komisji Paleogeografii Czwartorzędu Polskiej Akademii Umiejętności, 1, 57–60.
Król K., 2017. Obituary – Prof. Jacek Rutkowski (1934–2016), Geochronometria, 44, 1. https://doi.org/10.1515/geochr-2015-0069.
Krzysztofiak L., 2010. Historia powstania jeziora Wigry. Wigry – Kwartalnik Wigierskiego Parku Narodowego, 1. http://www.wigry.org.pl/kwartalnik/nr29_historia.htm [access: 5.04.2021].
Krzysztofiak L., 2015. Profesor Jacek Rutkowski. Wigry – Kwartalnik Wigierskiego Parku Narodowego, 1–2, 35–37.
Kulwieć K., 1904. Materiały do fizjografii jeziora Wigierskiego. Pamiętnik Fizjograficzny, 18, 1–42.
Kupryjanowicz M., 2007. Postglacial development of vegetation in the vicinity of the Wigry Lake. Geochronometria, 27, 53–66.
Lityński A., 1926. Studia limnologiczne na Wigrach. I część limnograficzna. Archiwum Hydrobiologii i Rybactwa, 1(1–2), 1–78.
Marszelewski W., 2009. Ustrój termiczny jeziora Wigry i jego wieloletnie zmiany. [in:] Rutkowski J. & Krzysztofiak L. (red.), Jezioro Wigry. Historia jeziora w świetle badań geologicznych i paleoekologicznych, Stowarzyszenie “Człowiek i Przyroda”, Suwałki, 68–79.
Migaszewski Z.M., Gałuszka A. & Pasławski P., 2003. Base-line versus background concentrations of trace elements in sediments of Lake Wigry, NE Poland. Limnological Review, 3, 165 –171.
Paprocka A., 2007. Stable carbon and oxygen isotopes in re-cent sediments of Lake Wigry, NE Poland: Implications for Lake morphometry and environmental changes. [in:] Dawson T.E. & Siegwolf T.W. (eds.), Stable Isotopes as Indicators of Ecological Change, Academic Press, 267–281.
Pawłyta J., Pazdur A., Piotrowska N., Poręba G., Sikorski J., Szczepanek M., Król K., Rutkowski J. & Hałas S., 2004. Isotopic investigations of uppermost sediments from lake Wigry (NE Poland) and its environment. Geochronometria, 23, 71–78.
Pełechaty M., Pukacz A., Apolinarska K., Pelechaty A. & Siepak M., 2013. The significance of Chara vegetation in the precipitation of lacustrine calcium carbonate. Sedimentology, 60(4), 1017–1035. https://doi.org/10.1111/sed.12020.
Piotrowska N., 2009. Chronologia bezwzględna osadów jeziora Wigry na podstawie datowania radiowęglowego. [in:] Rutkowski J. & Krzysztofiak L. (red.), Jezioro Wigry. Historia jeziora w świetle badań geologicznych i paleoekologicznych, Stowarzyszenie “Człowiek i Przyroda”, Suwałki, 144–156.
Poliński W., 1922. O faunie mięczaków ziemi suwalskiej. Sprawozdania Stacji Hydrobiologicznej na Wigrach, 1, 37–43.
Popielski R. & Rutkowski J., 1998. Z badań petrograficznych czwartorzędowych żwirów rejonu Wigier. Sprawozdania z Czynności i Posiedzeń Polskiej Akademii Umiejętności, 61, 111–112.
Prosowicz D., Aleksander-Kwaterczak U. & Kostka A., 2009. Metale śladowe w osadach jeziora Wigry. [in:] Rutkowski J. & Krzysztofiak L. (red.), Jezioro Wigry. Historia jeziora w świetle badań geologicznych i paleoekologicznych, Stowarzyszenie “Człowiek i Przyroda”, Suwałki, 110–130.
Rutkowski J., 2001. Uwagi o segregacji żwirów w środowisku plażowym nad jeziorem Wigry. Sprawozdania z Czynności i Posiedzeń Polskiej Akademii Umiejętności, 14, 192–194.
Rutkowski J., 2007. Simple gravity sampler for taking cores from lake sediments. [in:] Kubiak J. & Bajkiewicz-Grabowska E. (eds.), Anthropogenic and natural trans-formation of lakes, 1, Szczecin, 108–109.
Rutkowski J. & Król K., 2005. Na dnie Wigier. Wigry – Kwartalnik Wigierskiego Parku Narodowego, 4, http://www.wigry.org.pl/kwartalnik/nr20_na_dnie.htm [access: 5.04.2021].
Rutkowski J. & Krzysztofiak L. (red.), 2009. Jezioro Wigry. Historia jeziora w świetle badań geologicznych i paleoekologicznych [Wigry Lake: history of the lake in the light of geological and paleoecological studies]. Stowarzyszenie “Człowiek i Przyroda”, Suwałki.
Rutkowski J., Rudowski S., Pietsch K., Król K. & Krzysztofiak L., 2002. Sediments of Lake Wigry (NE Poland) in the light of high-resolution seismic (seismoacoustic) survey. Limnological Review, 2, 363–371.
Rutkowski J., Pietsch K., Król K., Rudowski S. & Krzysztofiak L., 2005. High-resolution seismic survey in the Wigry Lake (NE Poland). Peribalticum, 9, 147–162.
Rutkowski J., Król K. & Szczepańska J., 2007a. Lithology of the profundal sediments in Słupiańska Bay (Wigry Lake, NE Poland) – introduction to interdisciplinary study. Geochronometria, 27, 47–52.
Rutkowski J., Szczepańska J., Król K. & Krzysztofiak L., 2007b. Chemizm wód porowych w osadach jezior Wigierskiego Parku Narodowego. Prace Komisji Paleogeografii Czwartorzędu Polskiej Akademii Umiejętności, 4, 87–95.
Rutkowski J., Aleksander-Kwaterczak U., Prosowicz D., Żurek S., Piotrowska N. & Krzysztofiak L., 2008. On paleo-Wigry Lake (NE Poland) and its sediments covered contemporary by peats. [in:] Bajkiewicz-Grabowska E. & Borowiak D. (eds.), Anthropogenic and natural transformations of lakes, 2, Department of Limnology, University of Gdańsk, Gdańsk, 167–169.
Rutkowski J., Krzysztofiak L. & Osadczuk A., 2009a. Batymetria i ukształtowanie linii brzegowej. [in:] Rutkowski J. & Krzysztofiak L. (red.), Jezioro Wigry. Historia jeziora w świetle badań geologicznych i paleoekologicznych, Stowarzyszenie “Człowiek i Przyroda”, Suwałki, 42–53.
Rutkowski J., Pietsch K., Osadczuk A. & Krzysztofiak L., 2009b. Osady jeziora Wigry w świetle badań sejsmicznych. [in:] Rutkowski J. & Krzysztofiak L. (red.), Jezioro Wigry. Historia jeziora w świetle badań geologicznych i paleoekologicznych, Stowarzyszenie “Człowiek i Przyroda”, Suwałki, 131–143.
Rutkowski J., Prosowicz D., Aleksander-Kwaterczak U. & Krzysztofiak L., 2009c. Osady jeziora Wigry. [in:] Rutkowski J. & Krzysztofiak L. (red.), Jezioro Wigry. Historia jeziora w świetle badań geologicznych i paleoekologicznych, Stowarzyszenie “Człowiek i Przyroda”, Suwałki, 83–109.
Stangenberg M., 1937. Fosforany, azotany, siarczany i chlorki jezior Wigierskich w czasie cyrkulacji jesiennej. Instytut Badawczy Lasów Państwowych w Warszawie. Seria A, Rozprawy i Sprawozdania, 23–25, Warszawa, 1–13.
Stangenberg M., 1938. Skład chemiczny osadów głębinowych jezior Suwalszczyzny. Instytut Badawczy Lasów Państwowych w Warszawie. Seria A, Rozprawy i Sprawozdania, 31, Warszawa, 1–40.
Stawecki K., Zdanowski B. & Dunalska J., 2003. Seasonal changes in phosphorus concentrations in the waters of Lake Wigry. Limnological Review, 3, 217–22.
Więckowski K., 1961. Improved vertical core sampler for collecting the bottom sediments monoliths. Bulletin de l’Académie Polonaise des Sciences. Série des Sciences Géologiques et Géographiques, 9, 2, 129–133.
Wikipedia, n.d.: Jacek Rutkowski (geolog). https://pl.wikipedia.org/wiki/Jacek_Rutkowski_(geolog) [access: 5.04.2021].
Wisłouch S., 1926. O letnim fitoplanktonie jezior Wigierskich. Archiwum Hydrobiologii i Rybactwa, 1(1–2), 79 –114.
Witkowski A., Bąk M. & Kierzek A., 2009. Zmiany warunków środowiskowych w Holocenie w jeziorze Wigry w świetle analizy diatomologicznej osadów. [in:] Rutkowski J. & Krzysztofiak L. (red.), Jezioro Wigry. Historia jeziora w świetle badań geologicznych i paleoekologicznych, Stowarzyszenie “Człowiek i Przyroda”, Suwałki, 214 –226.
Wołoszyńska J., 1923. Rozmieszczenie glonów osiadłych na dnie jeziora Wigierskiego. Część I. Sprawozdania Stacji Hydrobiologicznej na Wigrach, 1(2–3), 2–66.
Zawisza E. & Szeroczyńska K., 2007. The development history of Wigry Lake as shown by subfossil Cladocera. Geochronometria, 27, 67–74.
Zdanowski B. (red.), 1992. Jeziora Wigierskiego Parku Narodowego. Stan eutrofizacji i kierunki ochrony. Zeszyty Naukowe – Polska Akademia Nauk. Komitet Naukowy przy Prezydium PAN “Człowiek i Środowisko”, 3, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Zdanowski B., 2003. Precipitation of phosphorus in the zone of river and lake water mixing: R. Hańcza and Lake Wigry (North-East Poland). Polish Journal of Ecology, 51(2), 143–154.
Żurek S. & Drzymulska D., 2009. Torfowiska obrzeżenia jeziora Wigry. [in:] Rutkowski J. & Krzysztofiak L. (red.), Jezioro Wigry. Historia jeziora w świetle badań geologicznych i paleoekologicznych, Stowarzyszenie “Człowiek i Przyroda”, Suwałki, 168–180.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Authors have full copyright and property rights to their work. Their copyrights to store the work, duplicate it in printing (as well as in the form of a digital CD recording), to make it available in the digital form, on the Internet and putting into circulation multiplied copies of the work worldwide are unlimited.
The content of the journal is freely available according to the Creative Commons License Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)
