Podhalańskie narracje o uchodźczyniach i uchodźcach wojennych z Ukrainy

Autor

DOI:

https://doi.org/10.7494/human.2025.24.1.6995

Słowa kluczowe:

Narracje, Ukraina, uchodźcy, Podhale, wyobrażenia społeczne

Abstrakt

Artykuł przedstawia projekt badawczy dotyczący zmian wyobrażeń wiejskich społeczności powiatu Nowy Targ na temat mieszkańców Ukrainy po inwazji rosyjskiej w lutym 2022 r. Projekt realizowany metodami etnograficznymi w latach 2023-2024 pokazał, jak zmieniły się narracje dotyczące kobiecości, chwytające zarówno wizerunek uchodźczyń z Ukrainy jak i autowizerunek góralskich rozmówczyń. Analiza narracji związanych z konstruowaniem męskości ujawniła podwójne standardy męskich powinności wobec ojczyzny. Rozmowy z dziećmi ze szkoły podstawowej ukazywały zmagania kadry nauczycielskiej budującej w dzieciach postawy otwartości z krytycznymi opiniami przekazywanymi dzieciom przez rodziców. Zestawienie narracji objaśniających cel i sens praktyk pomocowych w dwóch wspólnotach: religijnej i politycznej zaprezentowało różnorodność sposobów objaśniania podobnych działań. Praca, będąca wartością fundamentalną na Podhalu okazała się kluczową kategorią stosowaną do oceny migrantów, zarówno z Ukrainy jak też z krajów pozaeuropejskich. Resentymenty związane z wydarzeniami na Wołyniu, wciąż funkcjonujące w pamięci społecznej, były wyciszane w rozmowach, aby nie podważać zasadności zrywu pomocowego. Narracjom o wojennych uciekinierach z ogarniętej wojną Ukrainy towarzyszyły geopolityczne dyskursy spiskowe ujawniające głębsze sensy wydarzeń politycznych.

Pobrania

Statystyki pobrań niedostępne.

Biogram autora

  • Anna Malewska-Szałygin - Uniwersytet Warszawski

    Anna Malewska-Szałygin – doktor habilitowany, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, autorka książek Wyobrażenia o państwie i władzy we wsiach nowotarskich 1999-2005 (2008) [wersja anglojęzyczna: Social Imaginaries of the State and Central Authority in Polish Highland Villages, 1999-2005 (2017)] oraz Wiedza potoczna o sprawach publicznych. Studium percepcji władzy lokalnej we wsiach mazurskich (2002) nagrodzonych nagrodą Rektora UW „Clio” oraz licznych artykułów polsko i angielskojęzycznych. Realizowała projekty badawcze dotyczące antropologii politycznej: wiedza potoczna o władzy lokalnej, wyobrażenia o władzy państwowej oraz dynamiki wyobrażeń społecznych (projekt dotyczący zmieniających się wyobrażeń o uchodźcach Ukrainy). Badania terenowe prowadziła na Mazurach i na Podhalu.

Pliki dodatkowe

Opublikowane

2025-06-30

Numer

Tom 24 Nr 1 (2025): Nowe migracje, nowe narracje. Współczesne doświadczenie migracji: wzory-strategie-konteksty

Dział

Articles

Licencja

Prawa autorskie (c) 2025 © Wydawnictwa AGH, Kraków 2024, Creative Commons CC-BY 4.0 License

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Authors who publish with this journal agree to the following terms:
1) Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.
2) Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g., post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.
3) Authors are permitted and encouraged to post their work online (e.g., in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).

Jak cytować

Malewska-Szalygin, A. (2025). Podhalańskie narracje o uchodźczyniach i uchodźcach wojennych z Ukrainy. Studia Humanistyczne AGH. Społeczeństwo. Kultura. Technologia, 24(1), 23-36. https://doi.org/10.7494/human.2025.24.1.6995