The development of the thermal tourism market in Poland // Rozwój rynku turystyki termalnej w Polsce
DOI:
https://doi.org/10.7494/geotour.2016.46-47.27Słowa kluczowe:
geothermal waters, thermal tourism, thermal tourism market, Poland // wody geotermalne, turystyka termalna, rynek turystyki termalnej, PolskaAbstrakt
Thermal tourism in Poland has been gaining in popularity for over a decade now. This refers to both the supply and demand sides of the market. Therefore, the aim of this paper is to describe the current situation, as well as the prospects of formation and development of the thermal tourism market in Poland. To do that, a number of research methods had to be employed, including a critical analysis of literature on the subject, statistical data analysis, a case study (the example of Poland), methods of observation and inference by deduction within the scope of the research question asked. Based on the results of secondary research and an in-depth review of literature on the subject, one can conclude that Polish thermal tourism market is not growing steadily. On the one hand, there is considerable consumers’ interest in using geothermal pools, while on the other the geothermal potential for medical
and recreational purposes remains unexploited.
//
Od kilkunastu lat turystyka termalna w Polsce cieszy się coraz większą popularnością. Stąd też celem artykułu jest próba nakreślenia obecnej sytuacji oraz perspektyw powstania i rozwoju
rynku turystyki termalnej w Polsce. Realizacja celu pracy wymagała zastosowania kilku metod badawczych, takich jak krytyczna analiza literatury przedmiotu, analiza danych statystycznych, studium przypadku (przykład Polski), metody obserwacji, oraz wnioskowania przez dedukcję w zakresie postawionego pytania badawczego. Na podstawie wyników badań wtórnych i dogłębnego przeglądu literatury przedmiotu można stwierdzić, że rynek turystyki termalnej rozwija się nierównomiernie. Bowiem z jednej strony mamy do czynienia z dużym zainteresowaniem konsumentów korzystaniem z basenów geotermalnych z drugiej zaś obserwuje się niewykorzystany potencjał geotermalny mogący służyć do celów leczniczych i rekreacyjnych.
##plugins.generic.usageStats.downloads##
Bibliografia
Alonso-Álvarez L., 2012. The value of water: the origins and expansion of thermal tourism in Spain. Journal of Tourism History, 4(1): 15–34.
Andreassi L., Flori L., 1996. Mineral water and spas in Italy. Clinics in Dermatology, 14(6): 627–632.
Bacon W., 1998. Economic systems and their impact on tourist resort development: the case of the Spa in Europe. Tourism Economics, 4(1): 21–32.
Biernat H., Kapuściński J., Noga B., Martyka P., 2011. Przegląd realizowanych i planowanych projektów wykorzystania wód i energii geotermalnej na Niżu Polskim. Materiały III. Ogólnopolskiego Kongresu Geotermalnego, Lądek-Zdrój 28–30 września 2011.
BP Statistical World Energy Review. Available from: http://www.bp.com/en/global/corporate/energy-economics/statistical-review-of-world-energy/2015-in-review.html [accessed: 2016.08.15].
Burzyński T., Dryglas D., Golba J., Bartosik A., 2005. Czynniki wpływające na jakość i konkurencyjność usług turystycznych w miejscowościach uzdrowiskowych (Factors affecting the quality and competitiveness of tourism services in spa resorts). Institute of Tourism in Krakow, Association of Polish Spa Communities, Kraków.
Cataldi R., Burgassi P.D., 1999. Flowering and decline of thermal bathing and other uses of natural heat in the Mediterranean area, from the birth of Rome to the end of the first Millennium. In: Cataldi R., Hodgson S., Lund J. (eds.), Stories from a heated Earth. Our geothermal heritage, Geothermal Resources Council & International Geothermal Association, Sacramento, California: 147–164.
Cataldi R., Hodgson S., Lund J. (eds), 1999. Stories from a heated Earth. Our geothermal heritage. Geothermal Resources Council & International Geothermal Association, Sacramento, California.
Chowaniec J., 2007. Niecka podhalańska – najbardziej perspektywiczny zbiornik wód termalnych w polskich Karpatach. Współczesne Problemy Hydrogeologii, 13(3): 931–938.
Chowaniec J., 2013. Obieg wody w skali regionalnej Tatr i Podhala ze szczególnym uwzględnieniem fazy podziemnej. In: Pociask-Karteczka J. (ed.), Z badań hydrologicznych w Tatrach, Tatrzański Park Narodowy, Zakopane: 63–70.
Chowaniec J., Długosz P., Drozdowski B., Nagy S., Poprawa D., Witczak S., Witek K., 1997. Dokumentacja hydrogeologiczna wód termalnych niecki podhalańskiej. Centralne Archiwum Geologiczne, Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa.
Chowaniec J., Poprawa D., Witek K., 2001. Występowanie wód termalnych w polskiej części Karpat. Przegląd Geologiczny, 49(8): 734–742.
Ciszewski F., 1988. Polskie lecznictwo uzdrowiskowe w XIX wieku z uwzględnieniem uzdrowiskowego leczenia chorób reumatycznych. Problemy Uzdrowiskowe, 11–12: 253–254.
Das Profil der Wellness – Reisenden. 2004. Institut Für Freizeitwirtschaft, Monachium.
Dej M., Huculak M., Jarczewski W., 2013a. Recreational use of geothermal water in Visegrad Group countries. Institute of Urban Development, Krakow.
Dej M., Huculak M., Jarczewski W., 2013b. Recreational use of geothermal water in Poland and Slovakia. Current Issue of Tourism Research, 1: 12–21.
Dryglas D., 2006. Kształtowanie produktu turystycznego uzdrowisk w Polsce. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Dryglas D., Różycki P., 2016. European spa resorts in the perception of non-commercial and commercial patients and tourists: the case study of Poland. e-Review of Tourism Research, 13(1–2): 382–400.
Erfurt-Cooper P., Cooper M., 2009. Health and Wellness Tourism: spas and hot springs. Aspects of Tourism, 40. Channel View Publications, Bristol, UK.
Fytikas M., Leonidopoulou G.M., Cataldi R., 1999. Geothermal energy in ancient Greece: From mythology to late antiquity (3rd century AD). In: Cataldi R., Hodgson S., Lund J. (eds), Stories from a heated Earth. Our geothermal heritage. Geothermal Resources Council & International Geothermal Association, Sacramento, California: 69–102.
Górecki W., Hajto M., 2008. Atlas zasobów geotermalnych na Niżu Polskim. Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Zakład Surowców Energetycznych, Kraków.
Hałaj E., (2012). Kąpieliska i ośrodki wypoczynkowe na Podhalu i Niżu Polskim jako przykłady bezpośredniego wykorzystania wód geotermalnych w Polsce. Technika Poszukiwań Geologicznych, Geotermia, Zrównoważony Rozwój, 2: 3–15.
Jaroszewski W., Marks L., Radomski A., 1985. Słownik geologii dynamicznej. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.
Karski T., Frelek-Karska M., Rigo J., 2000. Dobroczynne działanie ciepłych wód w leczeniu chorób narządu ruchu. Technika Poszukiwań Geologicznych. Geosynoptyka i Geotermia, 1: 3–7.
Katsambas A., Antoniou C., 1996. Mineral water and spas in Greece. Clinics in Dermatology, 14(6): 615–618.
Kępińska B., 2010. Stan i perspektywy wykorzystania energii geotermalnej na świecie i w Europie. Przegląd Geologiczny, 58(7): 560–565.
Kępińska B., 2013. Wykorzystanie energii geotermalnej w Polsce, 2012–2013. Technika Poszukiwań Geologicznych. Geotermia, Zrównoważony Rozwój, 1: 5–24.
Kępińska B., 2015. Geothermal Energy Country Update Report from Poland, 2010–2014. Proceedings World Geothermal Congress 2015, Melbourne, Australia, 19–25 April 2015.
Kępińska B., 2016. Przegląd sposobów wykorzystania energii geotermalnej na świecie i w Europie. Czysta Energia, 3: 3–12.
Kępińska B., Ciągło J., 2008. Możliwości zagospodarowania wód geotermalnych Podhala do celów balneoterapeutycznych i rekreacyjnych. Geologia, 34(3): 541–559.
Kępińska B., Łowczowska A., 2002. Wody geotermalne w lecznictwie, rekreacji i turystyce. Polska Akademia Nauk, Kraków.
Kochański J.W., 2002. Balneologia i hydroterapia. Akademia Wychowania Fizycznego, Wrocław.
Kowalczyk A., 2001. Geografia turyzmu. Polskie Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Koźmiński C., Michalska B., Szczepanowska E., Górnik K., Marks R., 2013. Zarys turystyki zdrowotnej i uzdrowiskowej. Uniwersytet Szczeciński, Szczecin.
Krasiński Z., 2001. Rynek usług uzdrowiskowych w Polsce. Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości, Poznań.
Krasiński Z., 2004. Cykle życia uzdrowisk. Patan-Press, Kołobrzeg.
Kurek W., 2007. Turystyka. Polskie Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Latour T., Smętkiewicz K., 2012. Właściwości fizykochemiczne i chemiczne wód geotermalnych i ich zastosowanie lecznicze ze szczególnym uwzględnieniem wody z odwiertu PIG/AGH-2 w Uniejowie. Biuletyn Uniejowski, 1: 79–93.
Ledo E., 1996. Mineral water and spas in Spain. Clinics in Dermatology, 14(6): 641–646.
Łazarek M., Łazarek R., 2007. Uzdrowiska w Europie. Teraźniejszość i rys historyczny. Wyższa Szkoła Społeczno-Przyrodnicza, Lublin.
Melillo L., 1995. Thermalism in the ancient World. Medicina dei Secoli, 7(3): 461–483.
Mihina A.L., Anderson S.K., 2010. Natural Spa and Hydrotherapy. Pearson, Upper Saddle River, New Jersey.
Omulecki A., Nowak A., Zalewska A., 1996. Spa Therapy in Poland. Clinics in Dermatology, 14(6): 679–683.
Płochniewski Z., 1990. Perspektywy zwiększenia eksploatacji wód termalnych do celów balneologicznych i rekreacyjnych. In: Ney R. (ed.), Możliwości wykorzystania wód geotermalnych w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem synklinorium mogileńsko- łódzkiego. Materiały Konferencji w Ślesinie k. Konina, 26–27.10.1990 r. Wydawnictwa AGH, Kraków: 209–215.
Polityka resortu w dziedzinie hydrologii na lata 2008–2015. Ministerstwo Środowiska, Departament Geologii i Koncesji Geologicznych. 2008, Warszawa.
Ponikowska I. (ed.), 1995. Medycyna uzdrowiskowa w zarysie. Watext’s, Warszawa.
Sallmann N., 2010. Megatrend wellness & spa dla rynku usług wolnego czasu i hotelarstwa w XXI w. Polska Akademia Gościnności, Kraków.
Seung-Kyung H., 1996. Mineral Water and Spas in Korea. Clinics in Dermatology, 14(6): 633–635.
Smith M., Puczkó L. (eds.), 2009. Health and wellness tourism. Elsevier, Oxford.
Szromek A.R., Kapczyński A., 2010. The problem of thermal spas location on the example of Poland. In: Hittmar S. (ed.), Knowledge base for management. Theory and practice. EDIS Vydavatel’stvo Žilinskiej Univerzity: 313–328.
Stanik A., Podlasek B., Raś A., 2011. Przegląd nowych ośrodków rekreacyjnych w Polsce stosujących wody geotermalne. Technika Poszukiwań Geologicznych. Geotermia, Zrównoważony Rozwój, 1–2: 245–256.
Ślusarczyk J., 2003. Historia turystyki. In: Winiarski R. (ed.), Nauki o turystyce. Studia i monografie, nr 7. Akademia Wychowania Fizycznego, Kraków.
Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2016 r. poz. 1131).
Warszyńska J., Jackowski J., 1978. Podstawy geografii turyzmu. Polskie Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Zejszner L., 1844. Carte géologique de la chaîne du Tatra et des soulèvemens parallèles. Schropp, Berlin (published without name).
Zieliński A., 1983. Listy ze śląskich wód. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Websites:
www.infobasen.pl [accessed: 2015.03.12]
www.topmapa.pl [accessed: 2016.11.15]
