Formy polodowcowe atrakcją geoturystyczną Doliny Pięciu Stawów Polskich

Authors

  • Paulina Mrowczyk Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie
  • Grzegorz Madeja Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie
  • Marek Doktor Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie

DOI:

https://doi.org/10.7494/geotour.2008.14.49

Keywords:

Tatry, Dolina Pięciu Stawów Polskich, zlodowacenie würm, lodowce górskie, lodowce gruzowe, kotły polodowcowe, wały niwalne, mutony, Tatra Mountains, Würm glacial epoch, mountain glaciers, rock-glaciers, cirques, nival moraines, roches mountonées

Abstract

Trzynaście tysięcy lat temu, wraz z ocieplaniem się klimatu pod koniec würmu, na obszarze Doliny Pięciu Stawów Polskich rozpoczęła się deglacjacja. Po ustąpieniu lodowca odsłoniły się formy powstałe zarówno w wyniku erozyjnej, jak i akumulacyjnej działalności lodowca. Należą do nich: kotły polodowcowe, misy i niecki, fosylne formy lodowców gruzowych, mutony i wygłady, a także moreny i rynna wód proglacjalnych. W artykule krótko scharakteryzowano wyżej wymienione formy, zwracając uwagę na ich atrakcyjność jako obiektów geoturystycznych.

//

Thirteen thousand years ago, at the end of the Würm glacial epoch deglaciation has started in the Five Ponds Valley of the Polish Tatras due to global warming episode. After retreat of glaciers numerous post-glacial, erosional and depositional landforms have been exposed: cirques, bowls and troughs, fossiled rock glaciers, roches mountonées and polished surfaces as well as moraines and proglacial channel. The aim of the following paper is to describe post-glacial forms in the valley as attractive
geotouristic objects.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Atlas Tatrzańskiego Parku Narodowego (red. Trafas K.), 1985. Wojskowe Zakłady Kartograficzne.

Bac-Moszaszwili M., 1992. Tatry Polskie. Wydawnictwa Geologiczne, 158 pp.

Dobiński W., 1994. Lodowce gruzowe. Czasopismo geograficzne, LXV: 109–123.

Dzierżek J. , Nitychoruk J., 1986. Types of fossil rock glaciers in the Polish High Mts. Bull. Polish Acad. Sc., Earth Science.

Dzierżek J., Lindner L., Nitychoruk J., 1987. Rzeźba i osady czwartorzędowe Doliny Pięciu Stawów Polskich (Tatry Wysokie). Przegląd Geologiczny, 35: 8–15.

Felisiak I., 2008. The Tatra – nappes and landscapes. Geoturystyka, 13: 75–87.

Gądek B., 1998. Würmskie zlodowacenie Tatr w świetle rekonstrukcji lodowców wybranych dolin na podstawie prawidłowości glacjologicznych. Prace naukowe UŚL, 1741: 1–152.

Jaroszewski W., Leszek M., Radomski A.; 1985. Słownik geologii dynamicznej. Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa. 308 pp.

Klimaszewski M., 1988. Rzeźba Tatr Polskich. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 667 pp.

Mapa geologiczna Tatr Polskich 1:30 000, 1979. Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa.

Michalik A., 1951. Regionalna geologia Polski – stratygrafia. Polskie Wydawnictwo Geologiczne, 206 pp.

Mojski J.E., 2005. Ziemie Polskie w czwartorzędzie: zarys morfogenezy. PIG, Warszawa. 404 pp.

Mrowczyk P., Madeja G., 2008. Formy polodowcowe jako atrakcje geoturystyczne Doliny Pięciu Stawów Polskich, niepublikowana praca magisterska (AGH Kraków, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska).

Passendorfer E., 1983. Jak powstały Tatry. Wydawnictwo Geologiczne, 286 pp.

Downloads

Published

2018-06-20

How to Cite

Mrowczyk, P., Madeja, G., & Doktor, M. (2018). Formy polodowcowe atrakcją geoturystyczną Doliny Pięciu Stawów Polskich. Geotourism/Geoturystyka, (14), 49. https://doi.org/10.7494/geotour.2008.14.49

Issue

Section

Articles